ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΑΡΑΞΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ
Με το παρόν δελτίο Τύπου εγκαινιάζεται μια σειρά εξαμηνιαίων ανακοινώσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), με σκοπό την ενημέρωση του κοινού σχετικά με την εξέλιξη του φαινομένου της παραχάραξης του ευρώ.
Στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2002 (δηλ. από τη στιγμή που τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ τέθηκαν για πρώτη φορά σε κυκλοφορία) καταγράφηκαν 21.965 πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει ποσοστό κατώτερο από το 7% του συνολικού αριθμού πλαστών εθνικών νομισμάτων που είχαν καταγράψει οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ κατά την ίδια περίοδο το 2001. Στο πλαίσιο αυτό, το φαινόμενο της παραχάραξης του ευρώ είναι μέχρι στιγμής περιορισμένο, αν και πρόσφατα η σχετική δραστηριότητα φάνηκε να αυξάνεται ελαφρώς. Η ανάλυση των στοιχείων κατά χώρα δεν κρίνεται σκόπιμη, αφού η διασυνοριακή «μετανάστευση» των τραπεζογραμματίων (και, επομένως, των πλαστών) είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στο παρελθόν.
Το ευρώ – τόσο τα τραπεζογραμμάτια όσο και τα κέρματα – φέρει ποικίλα χαρακτηριστικά με σκοπό την αποτροπή της παραχάραξης. Ωστόσο, θα πρέπει να αποφευχθεί ο εφησυχασμός όσον αφορά την κατάσταση που παρουσιάζει σήμερα η δραστηριότητα παραχάραξης του ευρώ. Το Ευρωσύστημα (δηλ. η ΕΚΤ και οι 12 εθνικές κεντρικές τράπεζες των χωρών της ζώνης του ευρώ) εξακολουθεί να παρακολουθεί εντατικά τις εξελίξεις. Ειδικότερα:
- συνεργάζεται στενά με τις εθνικές αστυνομικές δυνάμεις, μέσω της Europol, για να ενισχύσει τις προσπάθειες εντοπισμού εγκλημάτων που συνδέονται με την παραχάραξη και υποστηρίζει την σθεναρή δίωξη όσων παράγουν πλαστά νομίσματα, χειρίζονται συνειδητά πλαστά νομίσματα ή τα χρησιμοποιούν με σκοπό την εξαπάτηση·
- έχει ιδρύσει στην ΕΚΤ το Κέντρο Ανάλυσης Πλαστών Τραπεζογραμματίων (ΚΑΠΤ), το οποίο συντονίζει την ανάλυση όλων των πλαστών τραπεζογραμματίων, είτε σε εθνικό επίπεδο είτε σε επίπεδο ΕΕ, με βάση την ποιότητα, την ποσότητα και τον τρόπο διανομής. Η ανάλυση των πλαστών κερμάτων συντονίζεται από το Ευρωπαϊκό Τεχνικό και Επιστημονικό Κέντρο, το οποίο ιδρύθηκε από τα κράτη μέλη της ΕΕ στο γαλλικό νομισματοκοπείο του Pessac και τελεί υπό τη διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
- Επιπλέον, το ΚΑΠΤ είναι αρμόδιο για τη διαχείριση μιας κοινής βάσης δεδομένων, στην οποία εισάγονται στοιχεία από τις αναλύσεις πλαστών τραπεζογραμματίων και κερμάτων. Όλες οι αρχές της ΕΕ που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της παραχάραξης χρησιμοποιούν την εν λόγω βάση δεδομένων. Το ΚΑΠΤ αναλύει και επεξεργάζεται επίσης το μικρό αριθμό πλαστών τραπεζογραμματίων που εντοπίζονται σε χώρες εκτός ΕΕ.
Η ποιότητα των πλαστών τραπεζογραμματίων ευρώ είναι σε γενικές γραμμές χαμηλή. Με ελάχιστες εξαιρέσεις (κυρίως όσον αφορά τα τραπεζογραμμάτια των 50 ευρώ), η παραχάραξη πραγματοποιείται από «ερασιτέχνες». Λόγω της χαμηλής τους ποιότητας, καθώς και -στη συγκεκριμένη περίπτωση- του αυξημένου ενδιαφέροντος που δείχνει το κοινό, τα πλαστά τραπεζογραμμάτια δεν «κυκλοφορούν» όπως τα γνήσια: από τη στιγμή που τίθενται σε κυκλοφορία, δεν αργούν να εντοπιστούν. Πράγματι, από τα 21.965 πλαστά τραπεζογραμμάτια που εντοπίστηκαν στο εξάμηνο αυτό, προκύπτει ότι κυκλοφορούσαν κατά μέσο όρο 121 πλαστά τραπεζογραμμάτια ημερησίως. Συνεπώς, αν ληφθεί υπόψη ότι τα γνήσια τραπεζογραμμάτια ευρώ σε κυκλοφορία στο τέλος Ιουνίου ανέρχονταν σε 7,2 δισεκατομμύρια, τότε μόλις ένα πλαστό τραπεζογραμμάτιο ημερησίως αναλογούσε σε 59 εκατομμύρια γνήσια τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία.
Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζεται η ανάλυση των πλαστών τραπεζογραμματίων κατά ονομαστική αξία:
€5 | €10 | €20 | €50 | €100 | €200 | €500 | Σύνολο | |
Ποσότητα | 309 | 1.210 | 3.323 | 14.307 | 2.261 | 518 | 37 | 21.965 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ποσοστό (%) | 2 | 6 | 15 | 65 | 10 | 2 | 0 | 100 |
Οι παραχαράκτες φαίνεται να προτιμούν το τραπεζογραμμάτιο των 50 ευρώ, πιθανώς λόγω της ευρείας χρήσης του.
Ακόμη σπανιότερο είναι το φαινόμενο των πλαστών κερμάτων. Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί μόλις 68 πλαστά κέρματα, αν και είναι γνωστό ότι το κοινό τείνει να απαλλάσσεται από τέτοιου είδους κέρματα χωρίς να τα αναφέρει στις αρμόδιες αρχές, λόγω της χαμηλής τους αξίας.
Η ΕΚΤ εκφράζει την ικανοποίησή της στο κοινό για την ανταπόκρισή του στις εκστρατείες ενημέρωσης του Ευρωσυστήματος, καθώς και για την αποδοχή και το ενδιαφέρον που έδειξε για το νέο του νόμισμα. Οι τρεις μέθοδοι εξακρίβωσης της γνησιότητας των τραπεζογραμματίων (οπτικός έλεγχος - έλεγχος με την αφή - εξέταση υπό γωνία), οι οποίες περιγράφονται στο σχετικό ενημερωτικό υλικό, έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές για τον εντοπισμό πλαστών τραπεζογραμματίων. Η συνεχής επαγρύπνηση και η τακτική εφαρμογή των τριών προαναφερόμενων μεθόδων με σκοπό την προστασία του ευρώ από την παραχάραξη είναι προς το συμφέρον κάθε πολίτη.
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας
- Sonnemannstrasse 20
- 60314 Frankfurt am Main, Germany
- +49 69 1344 7455
- [email protected]
Η αναπαραγωγή επιτρέπεται εφόσον γίνεται αναφορά στην πηγή.
Εκπρόσωποι Τύπου