ECB publiceert onderzoek over milieueffecten van eurobankbiljetten

11 december 2023

• Ecologische voetafdruk van gebruik van eurobankbiljetten per persoon op jaarbasis gelijk aan 8 km met de auto rijden
• Eurosysteem wil milieueffecten van bankbiljetten verder terugdringen en er tegelijk voor zorgen dat contant geld ruim beschikbaar en geaccepteerd blijft

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft vandaag een onderzoek naar de ecologische voetafdruk van eurobankbiljetten als betaalmiddel gepubliceerd. Hieruit blijkt dat de gemiddelde ecologische voetafdruk van een burger uit het eurogebied voor betalingen met bankbiljetten in 2019 101 micropunten (µPt) bedroeg. Dit is gelijk aan 8 km met een gewone auto rijden, of 0,01% van het totale effect van de jaarlijkse verbruiksactiviteiten van een Europeaan op het milieu.

Het onderzoek meet de potentiële milieueffecten van alle activiteiten in een volledige cyclus van eurobankbiljetten: van de aankoop van grondstoffen en de productie, over de distributie en omloop, tot en met de vernietiging van bankbiljetten door de nationale centrale banken. Het is gebaseerd op de methodologie van de Europese Commissie voor de ecologische voetafdruk van producten en bouwt voort op het werk dat startte met de levenscyclusbeoordeling van de eerste serie eurobankbiljetten in 2004.

De belangrijkste factoren die bijdragen aan de ecologische voetafdruk van eurobankbiljetten als betaalmiddel zijn het energieverbruik van geldautomaten en vervoer, gevolgd door verwerking door de nationale centrale banken, de papierfabricage en de authenticatie van bankbiljetten in winkels. Door de lange levensduur van bankbiljetten en het feit dat ze voor veel betalingen worden gebruikt, zijn de effecten van de productie van bankbiljetten geringer dan die van vervoer en distributie.

“Het Eurosysteem wil eurobankbiljetten zo milieuvriendelijk mogelijk maken en er tegelijk voor zorgen dat contant geld ruim beschikbaar en geaccepteerd blijft,” aldus directielid Piero Cipollone van de ECB.

Sinds 2004 werkt het Eurosysteem aan de verkleining van de ecologische voetafdruk van eurobankbiljetten, bijvoorbeeld door alleen 100% duurzaam katoen te gebruiken en een verbod in te stellen op het storten van bankbiljettenafval.

Daarnaast hebben fabrikanten van geldautomaten en banken voortgang geboekt met het verminderen van de milieueffecten van hun automaten. Het vandaag gepubliceerde onderzoek laat zien dat tussen 2004 en 2019 verbeteringen in de energie-efficiëntie van geldautomaten hebben bijgedragen aan een verkleining van de ecologische voetafdruk met 35%.

We doen aan uitgebreid onderzoek en ontwikkeling om toekomstige eurobankbiljetten in alle stadia van de levenscyclus nog milieuvriendelijker te maken. Zo onderzoekt de ECB alternatieven voor de verwijdering van bankbiljettenafval, zoals recycling en hergebruik van afvalmateriaal, en mogelijke verbeteringen in materiaal en componenten die bij het drukken worden gebruikt.

Deze acties passen ook in het bredere streven van de ECB om de klimaatverandering binnen haar mandaat aan te pakken en haar eigen ecologische voetafdruk te verkleinen in overeenstemming met het klimaatakkoord van Parijs en de doelstellingen van de Europese Unie met betrekking tot klimaatneutraliteit. Meer informatie is te vinden in de jaarlijkse milieuverklaring van de ECB.

De media kunnen met hun vragen terecht bij Belén Pérez Esteve, tel. + 49 173 533 4269.